Ikona świętej Teresy Benedykty od Krzyża

Ikona św. Teresy Benedykty od Krzyża opisuje tajemnicę Kościoła i dokonującego się w nim cierpienia olbrzymiego jak morze. Święta przechodzi przez wydarzenia historii oświecona wiarą i podtrzymywana przez Krzyż. Swoim wstawiennictwem ociera łzy dzieci Kościoła, podczas gdy sama płacze krwawymi łzami. W Karmelu zafascynowało ją intensywne życie tą tajemnicą, dlatego zapragnęła być jego cząstką i wziąć udział w Chrystusowym dziele odkupienia.

Widzimy ją ubraną w habit Karmelu. Jej biały płaszczyk, symbol profetycznego charyzmatu Karmelu, przyczepiony jest do oliwnego szczepu, z którego narodził się Jezus. Jak z oliwnym szczepem Teresa złączona jest z Jezusem przez podobieństwo miłości. Wraz z Barankiem jest ofiarą dla zbawienia Jego ludu. Czyż jej nowie imię, które przybrała w Zakonie – siostra Teresa Benedykta od Krzyża, wyróżniające się na złotym tle ikony – nie sugeruje nam takiego właśnie powołania, udzielonego jej przez Chrystusa? Edyta została pociągnięta do światła prawdy przez lekturę pism św. Teresy z Avila, a Krzyż uwolnił ją radykalnie z doświadczenia niewiary.

Edyta trzyma w ręku tallith, modlitewny szal, wskazujący na postawę wewnętrznej adoracji jej kontemplatywnej duszy oraz wiecznego i nowego przymierza zawartego z Chrystusem.

Na samej górze ikony zauważamy półkolistą tęczę, która przywołuje tajemnicę pieczęci Przymierza w krwi Chrystusa. Duch Święty reprezentowany jest przez gołębicę. Dzięki modlitwie dusza zasiada obok Chrystusa pod ślubnym baldachimem otoczona obłokiem chwały, którym jest nie kto inny jak sam Duch Święty. Siedmioramienny świecznik symbolizuje Kościół umacniany dziewiczym olejem wylanym przez Ducha na dzieci Kościoła.

Zraniona śmiertelnie przez ognistego węża materializmu, Edyta została uleczona przez węża z brązu, który posiada wszystkie tajemnice mądrości (wąż z brązu wywyższony na pustyni przez Mojżesza stał się symbolem wywyższenia na krzyżu Chrystusa; zob. Lb 21,8). Od tego momentu Edyta filozof staje się teologiem. To właśnie poprzez Krzyż Święta spogląda na płonący krzew. W znaku płonącego krzewu Bóg objawił swoje imię: “JESTEM, KTÓRY JESTEM” oraz miłosierdzie nad ludźmi: “Dosyć napatrzyłem się na udrękę mego ludu… Zstąpiłem, aby go wyrwać z ręki Egiptu…” (Wj 3,7-8). Sam Jezus wyraźnie wskazuje, że tajemnica Jego Krzyża wiąże się z teofanią płonącego krzewu: “Gdy wywyższycie Syna Człowieczego, wtedy poznacie, że JA JESTEM”. Edyta, córka ludu izraelskiego, należy do pokoleń biblijnego objawienia.

Za krzewem znajduje się ołtarz zbudowany z dwunastu kamieni – to ołtarz holokaustu. W Edycie, która czuje się przywoływana, by poprzez miłość wziąć udział w ofierze Jezusa, wyczuwamy święte drżenie na widok krwawej tajemnicy Wielkanocy. W grocie, z której wyrasta oliwny szczep, znajduje się czaszka praojca Adama. Jest ona zwrócona ku ołtarzowi, gdyż z niego wytryska siła życia. Świadomość tego wcale nie zmniejsza agonii Edyty. Przechodzi godziny swego Getsemani stając w obliczu “smutku większego niż morze”, jak mówi Księga Lamentacji. Ogień, w którym ma spłonąć jest jednak ogniem gorejącego krzewu, który nie unicestwia lecz przemienia i daje uczestnictwo w TYM, KTÓRY JEST. Gest zgubionego sandała w obliczu niewyobrażalnego terroru nawiązuje do podobnego przedstawienia z ikony Matki Bożej Nieustającej Pomocy, na której Dziecię Jezus gubi sandał na widok symboli swej przyszłej męki.

Edyta urodziła się 12 października, w Yom Kippur, w wielki dzień zadośćuczynienia, jedyny dzień w roku, kiedy to najwyższy kapłan wchodził w świątyni do miejsca najświętszego, by dokonać obrzędu wynagrodzenia za grzechy. Ikona ukazuje Edytę jako ofiarne zwierzę, na które symbolicznie składano grzechy ludu, a następnie wypędzano na pustynię. Święta biegnie więc na pustynne miejsce ofiary: “Przeznaczenie tego ludu stało się moim losem” – napisze w swych notatkach przed opuszczeniem Karmelu w Kolonii.

Św. Teresa Benedykta trzyma w ręku krzyż w geście błogosławieństwa. Jej zakonne imię wskazuje, że otrzymała misję rozsiewania Bożego błogosławieństwa poprzez Krzyż.

Pracownia karmelitanek bosych rytu bizantyjskiego
Harissa, Liban