Świecki Zakon Karmelitów Bosych

parallax background

Historia powstania

Za założyciela karmelitańskiego tercjarstwa uznaje się bł. Jana Soreth. Papież Mikołaj V bullą Cum nulla fidelium z 1452 r dał podstawy prawne świeckiemu zakonowi karmelitańskiemu. Dokument papieski dawał przełożonym karmelitów możliwość przyjmowania osób świeckich do uczestnictwa w życiu Karmelu wg sposobu i organizacji życia innych świeckich rodzin zakonnych. Przyczyną wzrostu zainteresowania świeckim zakonem karmelitańskim była rozwijająca się pobożność maryjna w oparciu o szkaplerz karmelitański oraz, że świeccy chcieli mieć ścisłą więź z zakonem. Świeccy w późniejszych wiekach poszukiwali także mocnego oparcia w swej religijności, pewnej duchowości, a również stałego kierownictwa duchowego.

Wraz z rozprzestrzenianiem się karmelitów bosych i dzieł św. Teresy od Jezusa Świecki Zakon Karmelitów Bosych w XVIII w. był obecny w Europie, w Ameryce i w Azji. Reguła dla świeckiego zakonu karmelitańskiego otrzymała zatwierdzenie papieskie dopiero w 1921 roku. Zakon według terminologii ówczesnej nazywał się trzecim zakonem świeckim N. M. P. z góry Karmel i św. Teresy. Ponowne dostosowanie do współczesnego powszechnego prawa kanonicznego miało miejsce po ekumenicznym Soborze Watykańskim II. Zezwolono na zastąpienie nazwy "trzeci zakon" nazwą Świeckiego Zakonu Karmelitów Bosych. Reguła życia zaistniała prawnie dekretem Kongregacji Zakonów i Instytutów Świeckich 10 maja 1979 roku. Wśród najbardziej znanych postaci historycznych świeckiego zakonu karmelitańskiego wymienić można m. in.: Sługę Bożego generała Ludwika Vedastusa de Sonisa (1825 - 1887), św. Wincentego Pallottiego - późniejszego założyciela Pallotynów i całego Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego, Służebnicę Bożą Marię Józefinę Remar - duchową siostrę św. Franciszka Bianchi, Sługę Bożego i męczennika Piotra Povedę, Służebnicę Bożą Anitę Cantieri (1910 - 1942) z Lukki czy błogosławioną Józefę Naval de Girbes (1820 - 1893).

Życie i charyzmat

Karmelici świeccy, wierni przykładowi Zbawiciela i Jego wezwaniu do nieustannej modlitwy oraz głównemu nakazowi pierwotnej Reguły karmelitańskiej "rozmyślając we dnie i w nocy Zakon Pański i czuwając na modlitwach", ponad wszystko cenią sobie trwanie w obecności Boga, w ustawicznym pełnieniu Jego świętej woli. W tym celu mają ustawicznie pielęgnować ducha modlitwy i samą modlitwę, której poświęcą czas na miarę swoich możliwości - w wewnętrznej atmosferze skupienia. Mają starać się, aby dzięki słuchaniu słowa Bożego, przede wszystkim w świętej liturgii i czytaniu duchownym - rosło w nich "wzniosłe poznanie Jezusa Chrystusa" (Flp 3,8), czerpane z prawdziwych źródeł duchowości chrześcijańskiej i karmelitańskiej.

Karmelita świecki ceni wysoko wezwanie Pana do zaparcia się siebie, do brania codziennego krzyża i podążania za Nim; a zatem kocha wyrzeczenie podjęte w jedności z ofiarą Chrystusa, mając stale w pamięci także przestrogę św. Matki Teresy, że "modlitwa i życie wygodne nie idą w parze" (Droga doskonałości 4, 2). Szczególnie wierny w zachowaniu pokutnych praktyk Kościoła, karmelita świecki - zgodnie z otrzymaną łaską i własnymi możliwościami - okaże swoją wspaniałomyślność w dołączaniu do nich innych praktyk umartwienia, zwłaszcza w okresach i dniach liturgicznych wybitnie pokutnych.

Konkretne formy tych umartwień określają ściślej statuty partykularne.

Świecki Zakon Karmelitańsko-Terezjański, widząc siebie jako wspólnotę, pragnie naśladować Kościół pierwotny ożywiony "jednym sercem i jedną duszą" (Dz 4,32), wprowadza swoich członków w braterską Komunię z innymi członkami tej samej rodziny zakonnej i pod działaniem Ducha Świętego przyczynia się do wzrostu tworzących ją osób. Karmelita świecki uczestniczy w cierpieniach żyjących współbraci, szczególnie najbardziej potrzebujących, i pobożnie wspomina zmarłych, za których statuty partykularne przewidują specjalne modlitwy.

Być karmelitą świeckim znaczy stawać się pełniej chrześcijaninem według pewnego sposobu, który Duch Święty w swym nieskończonym bogactwie ofiaruje tej rodzinie zakonnej. Karmel staje się zatem dla swych członków miejscem uświęcenia, łaską osobistą, która została dana w celu realizacji swego pełnego człowieczeństwa według Ewangelii. Duchowość Karmelu dla świeckiego człowieka może być powodem złożenia profesji w zakonie, a zarazem życia w tym świecie zgodnie ze swoim stanem życia. Wierność Konstytucjom może uzdolnić do bycia bardziej pomocnym swojej własnej rodzinie, do wykonywania lepiej swojej pracy i tworzenia chrześcijańskiego środowiska w miejscu pracy a także do cierpliwego przeżywania swej starości. Ujęcie świeckości i odniesienie do świata w Konstytucjach są bardzo pozytywne, doceniające w pełni wartość stanu świeckiego, zgodne ze wskazaniami Soboru Watykańskiego II oraz nie mające nic wspólnego z opozycyjnym nastawieniem do świeckiej rzeczywistości, jak to miało miejsce jeszcze nie tak dawno.

W życiu karmelity świeckiego w sposób szczególny jest obecna Najświętsza Maryja Panna przede wszystkim jako przykład wierności w słuchaniu i w służbie Panu, a także jako Matka Zakonu, troszcząca się o niego w specjalny sposób. Głębokie i wewnętrzne życie maryjne karmelity ma się przejawiać także zewnętrznie w formie codziennych szczególnych aktów ku czci Najświętszej Dziewicy oraz przez noszenie świętego szkaplerza karmelitańskiego, który można ze słusznych przyczyn zastąpić odpowiednim medalikiem szkaplerznym.

Karmelita świecki świadomy, że modlitwa i apostolstwo - kiedy są autentyczne - są nierozłączne i dają jedno drugiemu wzrost, angażuje się w intensywną praktykę miłości bliźnich oraz w podejmowanie własnej odpowiedzialności apostolskiej w Kościele i w świecie. Dlatego, chociaż w tym celu stara się także przede wszystkim o wzrost osobistego zjednoczenia z Bogiem i o świadectwo życia modlitwy, otwarty jest na każdy rodzaj działalności apostolskiej. Pracuje zwłaszcza w służbie powołań, dzieł misyjnych, nauczaniu modlitwy myślnej, oraz współpracuje w inicjatywach Zakonu.

Miejscowa wspólnota świeckiego zakonu zbiera się co miesiąc w celu stałej formacji wszystkich swoich członków, wspólnego zachęcania się, omówienia spraw zakonu, wspólnej modlitwy i ożywienia wzajemnej miłości. Zachęca się także do innych zebrań, wspólnych wyjazdów, na dni skupienia, rekolekcje, kongresy, itp.

Rozwój w Polsce

Pierwszą udokumentowaną wzmiankę o świeckim zakonie karmelitańskim, znaleźć można w 1856 r. w wykazie personalnym wileńskich karmelitanek bosych ( tercjarka Anna Jurkiewiczówna). Za datę powstania wspólnoty Trzeciego Karmelu na ziemiach polskich uchodzi rok 1864, kiedy to powstał trzeci zakon przy klasztorze sióstr karmelitanek bosych w Krakowie.

Najsilniejszy rozwój w historii świeckiego zakonu karmelitańskiego nastąpił jednak po reformie klasztoru w Czernej i odnowie życia zakonnego męskiego Karmelu w Polsce w 1880 roku. Kierownikiem duchowym III zakonu w Czernej został św. Rafał Kalinowski. Do roku 1911 do trzeciego świeckiego zakonu karmelitańskiego w Czernej wstąpiły 972 osoby. Nowe wspólnoty III zakonu powstawały w oparciu o bractwa szkaplerzne istniejące przy klasztorach w Czernej i w Wadowicach. W 1898 r. powstała nowa kongregacja tercjarska przy kościele pw. Wniebowzięcia N.M.P. w Chorzowie. Najliczniejszy Świecki Karmel istniał już tradycyjnie na Śląsku, dokąd dojeżdżali karmelici bosi z Czernej. W latach międzywojennych istniały także inne ważne ośrodki tercjarstwa karmelitańskiego na Śląsku w ilości 33 wspólnoty. Śląskimi wspólnotami III Karmelu jak i niektórymi pozaklasztornymi opiekował się w latach 1958 - 1972 i 1982 - 1995 r pełniąc różne funkcje od dyrektora po wizytatora o. Mieczysław Woźniczka OCD z Czernej. W Katowicach na Wełnowcu przy kościele pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych o. Mieczysław gromadził od lipca 1959 r. w pierwsze niedziele każdego miesiąca setki członków OCDS. Po nim opiekę nad wspólnotami przejęli o. Włodzimierz Tochmański i o. Łukasz Kasperek.

Ojciec Mieczysław Maria Woźniczka Asystent Świeckiej Rodziny Karmelitanskiej Prosi Ojca Świętego bł. Jana Pawła II o błogosławieństwo dla członków Świeckiego Zakonu. Wśród kandydatów na ołtarze z OCDS jest Kunegunda Siwiec ze Stryszawy - Siwcówki koło Suchej Beskidzkiej. Należy wymienić wielką miłość papieża bł. Jana Pawła II do duchowości karmelitańskiej, do której przyznawał się publicznie, nazywając się wcześniej tercjarzem Karmelu i nosząc karmelitański szkaplerz.


Delegat prowincjalny
o. Adam Hrabia OCD
ul. Rakowicka 18
31-510 Kraków

798 955 459
delegat@ocds.org.pl

Sekretariat

512 172 268
sekretariat@ocds.org.pl
www.ocds.org.pl

Przewodnicząca Rady Prowincji
Urszula Duży

697 616 727


 duzontka@vp.pl