Freski jak nowe

Od kilku lat istniała potrzeba odrestaurowania malowideł wnętrza kopuły klasztoru Stella Maris w Hajfie (Izrael) w kolebce Zakonu karmelitańskiego. Remont miał ruszyć w 2020 roku, ale ze względu na pandemię opóźnił się o 3 lata. Teraz wreszcie nadszedł czas. Renowacji dokonała konserwator zabytków Stefania, która przyjechała z Rzymu i 4 października 2022 rozpoczęła prace. Pozwoliliśmy sobie zadać jej kilka pytań:

Stefania, czy mogłabyś powiedzieć coś o sobie, o swojej najważniejszej pracy wykonanej na przestrzeni lat?

Nazywam się Stefania Giovannini i urodziłam się w Civitavecchia w 1964. Po ukończeniu szkoły średniej uczęszczałem w latach 2002-2009 na kursy w Lignarius, centrum sztuki, restauracji i starożytnych technik dekoracyjnych, gdzie uczyłam się różnych technik fresku, graffiti, malowideł ściennych itp. Zaczęłam swoją karierę jako malarz, uczestnicząc w licznych wystawach z galeriami, na przykład Bienal de la Agustiniana, Seraficum, także w Archeologicznym Muzeum Historii itp. Współpracowałam też ze Stowarzyszeniem Artystycznym 100 malarzy Via Margutta. W 2004 roku otrzymałam nagrodę artystyczną im. Adriana Ludwiga Richtera.

Jednocześnie współpracowałam z konserwatorami i scenografami, udoskonalając w ten sposób wiedzę z zakresu malarstwa i restauracji konserwatorskiej. Do mojej artystycznej działalności mogę zaliczyć prace konserwatorskie i dekoracyjne, takie jak prace dla Papieskiego Kolegium Hiszpańskiego San José w Rzymie, łuki i kaplica Najświętszego Sakramentu Bazyliki San Eugene (Rzym), dekoracja i renowacja w Prezydencji Ministerstwa Dziedzictwa Kulturowego, w BSR British Academy (Rzym), w salach reprezentacyjnych Prezydencji Republiki (sala popiersi i sala Ricciego). Od 2016 roku do dziś pracuję nad renowacją bazyliki Santa Teresa z Ávila (Rzym).

Jakie interwencje były konieczne, aby odnowić malowidła w kopule naszej Bazyliki Stella Maris?

Interwencje, które były pilne od pierwszej chwili, dotyczyły przywrócenia oryginału wraz z przywróceniem czytelności. Operacje czyszczenia koncentrowały się na wyeliminowaniu ciężkiego retuszu wykonanego podczas ostatniej renowacji oraz usunięciu rozproszonej warstwy brudu. Jednocześnie konieczne było ponowne wchłonięcie dużych fragmentów oderwanej kliszy obrazowej, aby następnie przystąpić do wymaganego retuszu chromatycznego.

Jakie trudności dostrzegasz w tej pracy prowadzonej w Izraelu?

Najbardziej palącą trudnością był brak dostępności materiałów. Trzeba je było zamawiać z Włoch, bo tutaj nie można było ich znaleźć. Kwestia komunikacji była również przeszkodą w kraju, którego kultura restauracyjna wywodzi się głównie z zagranicy i nie ma ugruntowanej lokalnej tradycji.

Czy mogłabyś powiedzieć kilka słów pielgrzymom i odwiedzającym bazylikę o pięknie kopuły na zakończenie prac?

Z pewnością malowidła Stella Maris są obecnie punktem odniesienia dla odwiedzających je pielgrzymów oraz dla osób dbających o to miejsce. Wyłaniające się kolory, a zwłaszcza złote, z grą światła w ciągu dnia, sprawiają, że cykl Świętego Eliasza jest cennym świadectwem sztuki początku XX wieku. W szczególności zastosowana technika, z farbą użytą na celowo szorstkim tynku, łączy się z ideą ognia i wspaniałymi perypetiami proroka.

Oczekuje się, że dzięki renowacji wreszcie zwiedzający będą mogli cieszyć się jaskrawymi barwami kopuły Stella Maris, po usunięciu warstwy kurzu, która ograniczała jej czytelność.

Dziękuję za twój czas, twoją pracę, twoje świadectwo, twoją hojność. Dziękujemy z całego serca w imieniu całej społeczności.

Za: https://www.carmelholylanddco.org