Z cyklu „Papieże i św. Teresa”: Pius XII

Kardynał Eugeniusz Pacelli, późniejszy papież Pius XII, już 11 lipca 1937 r. pielgrzymował do Lisieux jako legat swojego poprzednika, aby poświęcić bazylikę ku św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Powiedział przy tej okazji: „Teresa, ukryta karmelitanka, z ciszy swego klasztoru daje lekcję dzisiejszemu światu (…). Ma ona do spełnienia wielką misję, posiada swoją doktrynę, która – podobnie jak cała jej osoba – jest prosta i pokorna, zamykająca się w dwóch słowach: dziecięctwo duchowe lub mała droga”.

Jako sekretarz stanu, kard. Pacelli wystosował w imieniu papieża telegram gratulacyjny do klasztoru w Lisieux, obchodzącemu w 1938 r. stulecie swego erygowania, w którym nazwał św. Teresę „duszą, która rozpaliła cały Karmel ogniem miłości”.

Wybrany papieżem (był nim w latach 1939-1958), na audiencji udzielonej 26 grudnia 1939 r., swej Gwardii Szwajcarskiej, Pius XII mówił: „Pragnę stawić wam przed oczy doskonały wzór św. Teresy z Lisieux, która w maleńkiej zakrystii Karmelu troszczyła się z miłością o zachowanie bez skazy świętych naczyń, jakie strzegły najświętszego Ciała Jezusa. Tak i wy, którzy strzeżecie ciała i jesteście honorową gwardią Namiestnika Chrystusa, zachowajcie zawsze tę czystość serca, która stanowi najpiękniejszy z waszych tytułów”.

Z okazji pięćdziesiątej rocznicy śmierci św. Teresy, 30 września 1947 r., papież pisał do matki Agnieszki z Lisieux: „Rok jubileuszowy (…) nie może nie być źródłem odnowy duchowej, ofiarując dzisiejszemu zmęczonemu i spragnionemu prawdy i pokoju światu, przykład i program życia pokory i duchowego dziecięctwa, w którym ewangeliczne cnoty wiary i miłości mogłyby swobodnie się rozwinąć i być wyzwaniem dla naszych pełnych spustoszenia czasów. Z tej samej okazji Papież skierował też słowa do biskupa diecezji Bayeux i Lisieux: „Terezjańska droga dziecięctwa duchowego nie pozwala nam popaść w nadmierny aktywizm, uniemożliwiający wewnętrzna refleksję i modlitwę, i w konsekwencji przeszkadzający w osiągnięciu nadprzyrodzonych i zbawiennych owoców świętości”.

Tekstem, który w pewnym sensie syntetyzuje całościowo myśl Piusa XII o naszej świętej wydaje się być jego przesłanie radiowe z okazji konsekracji bazyliki w Lisieux, z 11 lipca 1954 r. Wspomniawszy ze wzruszeniem dzień, w którym osobiście poświęcił bazylikę w stanie surowym w 1937 r., papież kontynuował: „Skoro Opatrzność Boska pozwoliła, aby kult świętej w nadzwyczajny sposób rozpowszechnił się wszędzie, oznacza to, że przesłanie jakie ofiaruje ona światu, jest mu bardzo potrzebne (…). Stanowi ono przecież samą Ewangelię, której pozwoliła się oczarować; więcej – odkryła jej serce (…). Przypomina nam ona, że Bóg jest naszym Ojcem, którego ramiona są zawsze otwarte względem dzieci. Dlaczego zatem nie odpowiedzieć wielkodusznie na ten gest Jego miłości? Dlaczego nie kierować bezustannie ku Niemu krzyku naszego przygnębienia? Należy ufać słowom Teresy, kiedy zaprasza, zarówno grzeszników jak i doskonałych, aby nie chlubili się przed Bogiem niczym innym, jak tylko słabością i duchowym ubóstwem grzesznych stworzeń”.

o. Szczepan T. Praśkiewicz OCD