Święty Piotr Poveda Castroverde
1874 – 1936




Członek Świeckiego Zakonu Karmelitów Bosych, założyciel Instytutu Terezjańskiego, męczennik wojny domowej w Hiszpanii w 1936 roku, Piotr Poveda Castroverde, urodził się 3 grudnia 1874 roku w Linares w Andaluzji (Hiszpania) w katolickiej rodzinie, otwartej na różnorodność występujących w tym okresie poglądów społeczno-kulturalnych. Wykształcenie podstawowe rozpoczął w jednej z prywatnych szkół swego miasteczka.

Idąc za głosem powołania do służby Bożej, już w piętnastym roku życia wstąpił do Niższego Seminarium w Jaén, gdzie uzyskał maturę. Borykając się z kłopotami finansowymi, które mogły nawet uniemożliwić mu dalszą formację, otrzymał opatrznościowo stypendium biskupie i podjął studia filozoficzno-teologiczne w Seminarium w Guadix, należącym do archidiecezji Grenady.

wspomnienie liturgiczne

28 lipca

Wyświęcony na kapłana 17 kwietnia 1897 roku w Guadix, kontynuował tam studia teologiczne, podejmując równocześnie wykłady z niektórych propedeutycznych przedmiotów dla młodszych alumnów. Uzyskawszy w 1900 roku doktorat z teologii, zainteresował się bliżej problematyką społeczną mieszkańców swego kraju, w którym wiele rodzin żyło w skrajnym ubóstwie, podczas gdy inni cieszyli się nadmiernym bogactwem. Z pomocą niektórych instytucji i wielu osób prywatnych założył w Guadix szkoły i warsztaty dla ludzi z marginesu społecznego. Jakkolwiek początkowo cieszył się poparciem miejscowych władz i został nawet odznaczony medalem i tytułem honorowego obywatela Guadix, w 1905 roku doświadczył wielu przeciwności i musiał wyjechać.

W porozumieniu ze swoim biskupem udał się do Madrytu, a następnie do sanktuarium maryjnego w Covadonga, wśród gór północnej Hiszpanii, gdzie został mianowany w 1906 roku kanonikiem miejscowej bazyliki, oddając się posłudze duszpasterskiej wśród pielgrzymów, modlitwie i refleksji. Odkrył wtenczas potrzebę organizowania systemu kształcenia młodzieży opartego na najnowszych zdobyczach pedagogiki, uświadamiając sobie równocześnie problemy stojące przed hiszpańską oświatą w zmieniającym się szybko świecie. Jego idee na temat wychowania i kształcenia zaczęły przybierać konkretną postać, a wszelkie wysiłki zostały skierowane na ich realizację. Swoje poglądy rozpoczął propagować w licznych publikacjach, z których pierwszą jest książka Para vivir cristianamente [Aby żyć po chrześcijańsku], wydana w 1910 roku. Równocześnie opracowywał programy nauczania, przeznaczone dla nauczycieli i wychowawców, dla których w następnym roku otworzył w Oviedo Centrum Pedagogiczne, a później także Centrum Szkolenia Nauczycieli i Stowarzyszenie Prasy.

W tym okresie Piotr Poveda Castroverde poznał o. Sylweriusza od św. Teresy, karmelitę bosego, późniejszego generała zakonu, wielkiego czciciela św. Teresy od Jezusa. Nawiązała się między nimi prawdziwa przyjaźń. Poveda wstąpił w szeregi Trzeciego (Świeckiego) Zakonu Karmelitów Bosych. Urzeczony nauką i przykładem św. Teresy od Jezusa i rozmiłowany w jej duchowości, przeprowadził się w 1913 roku do swej rodzimej diecezji w Jaén, zostając kanonikiem miejscowej kapituły katedralnej, gdzie w porozumieniu z władzami duchownymi i oświatowymi założył pierwszą w Hiszpanii akademię dla kobiet, znaną jako Dzieło Akademii Terezjańskich. Przywiązując dużą wagę do chrześcijańskiej formacji nauczycieli i popierając emancypację kobiet, stawiał im za wzór życie pierwszych chrześcijan i św. Teresy z Awili. Równocześnie podjął się kierownictwa duchowego grupy nauczycielek, ściśle z nim współpracujących w dziele przekształcenia i doskonalenia oświaty. Grupa zaczęła się coraz bardziej rozrastać, a jej członkinie bardzo pozytywnie wpływały na przemianę gron nauczycielskich szkół, w których pracowały. W 1917 roku grupa ta uzyskała cywilną i kościelną aprobatę jako pobożne stowarzyszenie, nazwane "Instytutem Terezjańskim".

Piotr Poveda Castroverde, przykładny i świątobliwy kapłan, kanonik bazyliki w Covadonga i kapituły katedralnej w Jaén, profesor seminarium i rektor Dzieła Akademii Terezjańskich, w 1921 roku został wezwany do Madrytu, gdzie mianowano go kapelanem królewskim. Włączenie do świty królewskiego dworu nie przeszkodziło mu jednak kierować nadal Instytutem Terezjańskim, który w 1924 roku został kanonicznie zaaprobowany przez Stolicę Apostolską. Założyciel w dalszym ciągu pracował nad konsolidacją swego dzieła, nad ożywieniem i rozwojem różnych aspektów jego misji. Oprócz wielu miast hiszpańskich, gdzie osiedlały się członkinie stowarzyszenia, w 1928 roku instytut został przeszczepiony do Chile. Styl duchowości Instytutu Terezjańskiego, zgodnie z wytycznymi założyciela, czerpiącego światło z nauki św. Teresy i z karmelitańskiej szkoły duchowości, wyrażał się w radości, prostocie, delikatności, stałym wysiłku zdobywania wiedzy, ciągłej modlitwie i kontemplacji - na wzór Dziewicy Maryi - Bożego słowa.

W 1929 roku episkopat Hiszpanii powierzył ks. Piotrowi Poveda Castroverde zorganizowanie duszpasterstwa akademickiego w Madrycie, przede wszystkim dla studentek, a w rok później mianowano go członkiem Zarządu Federacji Studentek Katolickich. W tym samym czasie opracował on projekt erygowania Wydziału Pedagogiki na Katolickim Uniwersytecie Madryckim.

W 1934 roku został założony pierwszy ośrodek Instytutu Terezjańskiego w Rzymie, a założyciel pracował dla dobra wychowawców i nauczycieli, publikując na ten temat wiele rozpraw i artykułów. Był bowiem przekonany, że chrześcijanie mogą i powinni dołożyć starań, aby zbudować bardziej ludzki i solidarny świat we współczesnym, pluralistycznym społeczeństwie. Często wyrażał opinię, że uczeń Chrystusa powinien być gotów oddać za wiarę życie.

Słowa te mógł niebawem potwierdzić swoim przykładem. Podczas wojny domowej w Hiszpanii, 27 lipca 1936 roku został on aresztowany w Madrycie przez komunistów, którzy nad ranem następnego dnia rozstrzelali go jako wroga ludu.

Imię Piotra Povedy Castroverde, kapłana rozmiłowanego w duchowości terezjańskiej, wiąże się z nową drogą i misją ludzi świeckich, a zwłaszcza kobiet, w Kościele i w świecie. Uprzedzając czasy - a jest to szczególna cecha świętych, ustawicznie otwartych na głos Ducha Świętego, który wieje kędy chce (J 2, 8); na wiele lat przed ogłoszeniem konstytucji apostolskiej Provida Mater Ecclesia, założył on świecki instytut życia konsekrowanego, którego członkinie oddają niezastąpione przysługi na polu pedagogicznym i wychowawczym w wielu Kościołach lokalnych na całym świecie, tj.od1917 roku w Hiszpanii, od 1928 w Chile, od 1934 we Włoszech, od 1938 w Argentynie, od 1939 w Urugwaju, od 1941 w Gwinei, od 1943 w Boliwii i Peru, od 1945 w Portugalii, od 1948 w Anglii, od 1950 na Filipinach i w Meksyku, od 1951 w Brazylii, od 1952 w Izraelu i Wenezueli, od 1953 we Francji, od 1954 w Republice Dominikańskiej, od 1955 w Stanach Zjednoczonych, od 1956 w Niemczech, od 1957 w Belgii, od 1959 w Japonii, od 1960 w Irlandii, od 1961 w Kolumbii, od 1963 na Tajwanie, od 1964 w Kongu, od 1971 w Gwatemali, od 1973 w Indiach, od 1985 w Jordanii i od 1990 w Gwinei Równikowej i Kamerunie. W najbliższym czasie zamierzają też osiedlić się w Czechach i na Kubie, gdzie rozpoczęły już wstępne rozmowy z władzami kościelnymi. Ogólna liczba członkiń instytutu przekracza 4500 osób.

W dniu 10 października 1993 roku sługa Boży Piotr Poveda Castroverde, wraz z jedenaściorgiem męczenników hiszpańskiej wojny domowej, wśród których była także Wiktoria Díez y Bustos de Molina - członkini Instytutu Terezjańskiego - został wyniesiony przez papieża Jana Pawła II do chwały ołtarzy podczas Mszy św. beatyfikacyjnej na placu św. Piotra w Rzymie.

W dniu 4 maja 2003 na Placu Kolumba w Madrycie Jan Paweł II ogłosił go świętym.

o. Szczepan Praśkiewicz OCD