Gloryfikacja we wspólnocie Kościoła

Śmierć ojca Jana od Krzyża była przez współczesnych traktowana jako śmierć świętego. W jego Zakonie przejawia się natychmiast chęć zbierania informacji, które mogłyby uwiecznić pamięć o nim i stanowić będą bazę, na której Kościół usankcjonuje świętość jego życia.

o. Juan Bosco San Román OCD

Przebieg procesu beatyfikacyjnego



Śmierć ojca Jana od Krzyża była przez współczesnych traktowana jako śmierć świętego. W jego Zakonie przejawia się natychmiast chęć zbierania informacji, które mogłyby uwiecznić pamięć o nim i stanowić będą bazę, na której Kościół usankcjonuje świętość jego życia.

W pierwszych latach siedemnastego wieku Józef od Jezusa i Maryi (Quiroga) oraz Hieronim od św. Józefa, jego biografowie, zebrali liczne i cenne informacje. W 1613 generalny przełożony kongregacji hiszpańskiej, Józef od Jezusa i Maryi, mianował prowincjałów swoimi prokuratorami przy biskupach w celu przygotowania procesu beatyfikacyjnego. Lokalne procesy informacyjne przeprowadzono w latach 1614-1618 w Medina del Campo, Caravaca, Avila, Segovii, Jaen, Baeza, Ubeda, Alcaudete, Maladze i Beas de Segura. Najwybitniejszym z prokuratorów w całym procesie kanonizacyjnym świętego był Alonso od Matki Bożej (Asturicense).

Po otrzymaniu autentycznej kopii procesu informacyjnego Święta Kongregacja Obrzędów 1 lutego 1627 wysyła listy do biskupów Jaen, Segovii, Granady, Malagi i Valladolid zalecając zbieranie informacji in specie, otwierając w ten sposób proces apostolski. Przełożony generalny, Jan od Ducha Świętego, mianował ośmiu ojców jako swoich prokuratorów. Między nimi był Alonso od Matki Bożej. W końcu 1628 zakończono przesłuchiwanie świadków i procesy, a ich kopie przesłano do Rzymu. Z różnych powodów w przeszło dwudziestu miastach Hiszpanii, Portugalii, Francji i Włoch przeprowadzono procesy szczegółowe (w tym również w następnym stuleciu przy okazji kanonizacji).

Dwa dekrety papieża Urbana VIII z 1625 i 1634 zabraniały oddawania czci osobom zmarłym w opinii świętości bez zezwolenia kościelnego. Wymagano procesu, który potwierdziłby świętość w sposób urzędowy. Segovia i Ubeda w sposób nieskrępowany wyrażały swoją cześć dla ojca Jana, gdyż wspomniane dekrety papieskie dotarły tam dopiero w latach 1647 i 1648. Sytuacja taka mogła spowodować przerwanie procesu beatyfikacyjnego. Natychmiast więc usunięto wszelkie ślady kultu. Szczątki ojca Jana zostały pochowane zwyczajnie w ziemi, po czym przeprowadzono proces wyjaśniający, którego akta zostały przesłane do Rzymu. Ostatecznie jednak te fakty nie wpłynęły na przebieg sprawy.

Przykre doświadczenie pobudza wspólnotą z Segovii do ponownego podjęcia procesu beatyfikacyjnego, który w Rzymie został wstrzymany. Bosi zwracają się do króla Filipa IV, który pisze do papieża (16 kwietnia 1648), do definitorium generalnego kongregacji hiszpańskiej i do prokuratora generalnego w Rzymie. Na życzenie Kongregacji Obrzędów wszczęto właściwy proces de non cultu, przeprowadzony pomiędzy 16 lutego 1649 a 9 lutego 1651. Proces badający pisma ojca Jana odbywał się w atmosferze szczególnej wrażliwości na jakiekolwiek treści podejrzane o nieprawowierność. Cenzorem został mianowany znany teolog karmelitański Juan Bautista Lezana, były student kolegium w Salamance, w którym studiował niegdyś Jan od św. Macieja. Lezana dokonał analizy dzieł w ciągu trzech miesięcy i ocenił je bardzo wysoko.

Opublikowano też opis dziewiętnastu cudów przypisywanych wstawiennictwu Jana od Krzyża, z tego trzynaście pośmiertnych. Jeden z nich godzien jest zapamiętania z powodu bogatej ikonografii przez niego inspirowanej: w małym kawałku ciała ojca Jana wiele osób widziało postać sługi Bożego na kolanach przed Chrystusem ukrzyżowanym, a pomiędzy nimi ukazywała się czasami Matka Boża, sama lub z Dzieciątkiem, Najświętszy Sakrament, czy też Duch Święty w formie gołębicy…

25 stycznia 1675 Klemens X ogłosił brewe beatyfikacyjne, które rozpoczyna słowami Spiritus Domini. Uroczyste obchody w Hiszpanii odbyły się w trzech ośrodkach: Fontiveros, Segovia i Ubeda. Cały zakon karmelitów bosych otrzymał przywilej odprawiania Mszy św. i recytowania oficjum o Błogosławionym.